Nghị định số 226/2025/NĐ-CP Sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai

Tác động của Nghị định 226/2025/NĐ-CP đến các quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

Nghị định số 226/2025/NĐ-CP, ban hành ngày 15/8/2025, là một văn bản pháp lý quan trọng của Chính phủ nhằm sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai. Mục đích chính của Nghị định này là đồng bộ hóa hệ thống pháp luật, giải quyết các vướng mắc, tồn đọng trong thực tiễn và tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho công tác quản lý, sử dụng đất đai.

Những thay đổi này tác động trực tiếp đến các nhà đầu tư, chủ sở hữu công trình, luật sư và các cơ quan quản lý, đặc biệt trong lĩnh vực bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các điểm sửa đổi, bổ sung đối với Nghị định số 88/2024/NĐ-CP, Nghị định số 102/2024/NĐ-CP và Nghị định số 151/2025/NĐ-CP.

1. Những thay đổi cốt lõi đối với Nghị định số 88/2024/NĐ-CP về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư

Nghị định 226/2025/NĐ-CP đã sửa đổi một số quy định quan trọng của Nghị định 88/2024/NĐ-CP nhằm giải quyết các tình huống phức tạp trong quá trình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư:

• Xử lý trường hợp thay đổi quy hoạch, mốc giới sau khi thu hồi đất: Nghị định bổ sung Điều 7a vào Nghị định 88/2024/NĐ-CP, quy định cách thức xử lý khi đã có quyết định thu hồi đất nhưng sau đó có sự thay đổi về quy hoạch, mốc giới hoặc hướng tuyến của dự án. Theo đó, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có thẩm quyền quyết định điều chỉnh quyết định thu hồi đất và phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho phù hợp với thực tế theo đề nghị của chủ đầu tư hoặc người sử dụng đất.
• Bồi thường đối với cây trồng, vật nuôi: Nghị định bổ sung Điều 14a để làm rõ việc bồi thường đối với cây trồng, vật nuôi. Cụ thể, nếu không xác định được sản lượng vườn cây lâu năm còn chưa thu hoạch, mức bồi thường sẽ được tính bằng giá trị thiệt hại thực tế của vườn cây. Trong trường hợp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chưa có quy trình sản xuất được ban hành, đơn giá bồi thường có thể được ban hành dựa trên tình hình thực tế tại địa phương.
• Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm: Nghị định làm rõ đối tượng được hỗ trợ bao gồm cả những trường hợp đủ điều kiện được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất nhưng chưa được cấp.
• Bố trí tái định cư: Nghị định đã sắp xếp lại thứ tự ưu tiên địa điểm tái định cư. Địa điểm tái định cư được ưu tiên theo thứ tự: tại địa bàn đơn vị hành chính cấp xã nơi có đất bị thu hồi; tại địa bàn đơn vị hành chính cấp xã khác có điều kiện tương đương; ưu tiên lựa chọn khu đất có vị trí thuận lợi để hình thành khu tái định cư.
• Tiếp tục thu hồi đất đối với các dự án chuyển tiếp: Nghị định bổ sung quy định cho phép tiếp tục thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với các dự án đã có văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư hoặc đã lựa chọn được nhà đầu tư trước ngày 01/8/2024 và đã ứng trước hoặc chi trả một phần tiền bồi thường.

2. Những thay đổi đối với Nghị định số 102/2024/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai

Nghị định 226/2025/NĐ-CP sửa đổi một số nội dung trong Nghị định 102/2024/NĐ-CP, tập trung vào việc làm rõ và điều chỉnh các thủ tục hành chính về đất đai:

• Quy định về thời gian gia hạn sử dụng đất đối với dự án chậm tiến độ: Nghị định làm rõ thời điểm để tính gia hạn sử dụng đất không quá 24 tháng. Cụ thể, đối với dự án chậm tiến độ, thời điểm này được tính từ ngày bắt đầu của tháng thứ 25 kể từ thời điểm phải kết thúc việc đầu tư xây dựng. Đối với trường hợp kiểm tra, thanh tra mới xác định hành vi chậm tiến độ, thời điểm tính gia hạn được tính từ ngày cơ quan có thẩm quyền quyết định gia hạn.
• Quy trình thu hồi đất đối với rừng: Nghị định bổ sung quy trình thu hồi đất đồng thời với thu hồi rừng đối với các trường hợp thu hồi đất lâm nghiệp của hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư và tổ chức được giao rừng không thu tiền.

3. Những thay đổi mới nhất đối với Nghị định số 151/2025/NĐ-CP về phân định thẩm quyền

Nghị định 226/2025/NĐ-CP cũng đã tiếp tục sửa đổi một số nội dung của Nghị định 151/2025/NĐ-CP, văn bản vừa mới được ban hành trước đó, nhằm tinh chỉnh các quy định về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực đất đai:

• Thẩm quyền phê duyệt và quyết định đấu giá quyền sử dụng đất: Nghị định 226 sửa đổi điểm o khoản 1 Điều 5 và bổ sung điểm k khoản 1 Điều 9 của Nghị định 151/2025/NĐ-CP, quy định rõ thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp xã và cấp tỉnh trong việc quyết định đấu giá quyền sử dụng đất, phê duyệt giá khởi điểm và công nhận kết quả trúng đấu giá.
• Điều chỉnh quy trình xác định giá đất: Các quy định về xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất cũng được tinh gọn. Trường hợp cần thiết phải điều chỉnh bảng giá đất trong năm, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh có quyền quyết định áp dụng một phần hoặc toàn bộ trình tự quy định tại Nghị định 151/2025/NĐ-CP.
• Lập phương án giá đất và bồi thường: Nghị định 226/2025/NĐ-CP đã sửa đổi một số điểm trong Phụ lục I của Nghị định 151/2025/NĐ-CP, làm rõ vai trò của cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp xã trong việc cung cấp phương án giá đất để lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Điều này cho thấy sự phân cấp mạnh mẽ hơn trong công tác giải phóng mặt bằng.
• Cập nhật các biểu mẫu: Để đảm bảo tính thống nhất, Nghị định 226/2025/NĐ-CP đã thay thế, bổ sung và bãi bỏ hàng loạt cụm từ và biểu mẫu trong Nghị định 151/2025/NĐ-CP, bao gồm các mẫu quyết định, tờ trình, phiếu chuyển thông tin… Việc này giúp các cơ quan, tổ chức áp dụng chính xác các thủ tục hành chính mới.

Những sửa đổi, bổ sung này cho thấy sự quyết tâm của Chính phủ trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai một cách toàn diện và khoa học. Các chuyên gia, nhà đầu tư và các bên liên quan cần nắm bắt kịp thời các quy định mới này để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Nguồn (click vào để tải): Nghị định số 226/2025/NĐ-CP Sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai

Thank & Best Regards!

TRUNG TÂM ĐÀO TẠO & TƯ VẤN QUYẾT TOÁN VỐN ĐẦU TƯ [PHAN ANH FIRM]

• [A] Số 204 – 206 Vũ Tông Phan, P. An Phú, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
• [E] sotaykiemtoanxaydung@gmail.com / tuvanphananh@gmail.com
• [P & ZALO] 0775.775.266
• Fanpage: SỔ TAY KIỂM TOÁN XÂY DỰNG
• Fanpage: TRUNG TÂM ĐÀO TẠO & TƯ VẤN QUYẾT TOÁN VỐN ĐẦU TƯ
• Nhóm FB: SỔ TAY KIỂM TOÁN XÂY DỰNG
• Nhóm ZALO: QUYẾT TOÁN VỐN ĐẦU TƯ
• Nhóm ZALO: QUYẾT TOÁN NỘI DUNG BỒI THƯỜNG
• Nhóm ZALO: LUẬT ĐẤU THẦU 2023
• Nhóm ZALO: LUẬT ĐẦU TƯ CÔNG 2024
• Trưởng Ban biên tập Diễn đàn KIỂM TOÁN XÂY DỰNG:
• Ông Phan Việt Hiếu  – [P& ZALO] 098765.6161