Điều chỉnh dự toán và hợp đồng xây dựng có giảm trừ theo tỷ lệ giảm giá sau khi trúng thầu?
Nguyên tắc điều chỉnh dự toán: Câu chuyện “không giảm giá”
Theo những thước phim được chiếu trong Điều 15 Nghị định số 10/2021/NĐ-CP và Mục 4 Phụ lục II Thông tư số 11/2021/TT-BXD, có một nguyên tắc mà chúng ta phải khắc cốt ghi tâm: Dự toán điều chỉnh không bao giờ được giảm trừ theo tỷ lệ giảm giá sau khi trúng thầu.
Nói cách khác, dự toán điều chỉnh không phải là “người em song sinh” của giá hợp đồng đã ký kết. Nó là một thực thể độc lập, phản ánh giá trị thực tế của khối lượng công việc phát sinh. Nó được tính toán dựa trên những con số “chính gốc” theo Điều 24 Nghị định 10/2021/NĐ-CP và Điều 9 Thông tư 11/2021/TT-BXD, đảm bảo tính minh bạch và công bằng tuyệt đối. Áp dụng sai nguyên tắc này, bạn sẽ tự tay “bắn” vào chân mình và cả dự án.
Điều chỉnh hợp đồng: Cái giá của sự bất ngờ
Nếu dự toán điều chỉnh là câu chuyện của khối lượng phát sinh, thì điều chỉnh hợp đồng lại là một “thỏa thuận quý ông” dựa trên nội dung đã ký. Việc xác định đơn giá để thanh toán phải tuân thủ nghiêm ngặt hợp đồng, hồ sơ mời thầu và các quy định pháp luật liên quan.
- Thời điểm trúng thầu: Khi nhà thầu thắng thầu, chúng ta chỉ có thể xác định được giá của những khối lượng đã được định hình rõ ràng. Cái gọi là “tỷ lệ giảm thầu” thực chất là kết quả của một cuộc “đấu trí” khốc liệt, dựa trên những gì đã biết.
- Khi “phát sinh” xảy ra: Rắc rối nảy sinh khi những thứ “không thể lường trước được” xuất hiện. Có thể là thay đổi thiết kế, điều kiện địa chất bất ngờ hay yêu cầu mới từ cơ quan quản lý. Khối lượng này không nằm trong cuộc đua ban đầu, vậy tại sao chúng ta lại áp dụng tỷ lệ giảm thầu cho nó?
- Tính không hợp lý của việc áp dụng tỷ lệ giảm thầu: Áp tỷ lệ giảm thầu cho khối lượng phát sinh cũng giống như việc bạn cố gắng dùng vé xe buýt để vào rạp chiếu phim. Nó không hợp lý! Đơn giá cho phần phát sinh phải được xác định công bằng, dựa trên giá thị trường tại thời điểm đó hoặc theo thỏa thuận đã ghi trong hợp đồng, tuân thủ Điều 38 Nghị định 37/2015/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung theo Nghị định số 50/2021/NĐ-CP).
Thẩm quyền và trách nhiệm: Không phải ai cũng là “thợ săn”
Sự phân biệt rõ ràng giữa hai khái niệm này đặt ra một bài toán cho tất cả các bên.
- Chủ đầu tư và Cơ quan chuyên môn: Cần phải là những trọng tài công tâm, nắm vững nguyên tắc không áp dụng tỷ lệ giảm giá khi xác định dự toán điều chỉnh.
- Chủ đầu tư và Nhà thầu: Phải là những đối tác chặt chẽ, sử dụng các điều khoản trong hợp đồng để xác định đơn giá cho khối lượng phát sinh.
- Kỹ sư, nhà tư vấn: Đóng vai trò của bộ não chiến lược, giúp các bên phân biệt được hai loại điều chỉnh này, từ đó xử lý mọi vấn đề một cách hợp pháp và hiệu quả.
Việc hiểu và áp dụng đúng các nguyên tắc này không chỉ là tuân thủ pháp luật, mà còn lđể đảm bảo tính minh bạch và sự hài hòa lợi ích giữa các bên.
Tải Công văn số 3271/KTQLXD-KT&HĐXD V/v Phúc đáp văn bản số 1752/BĐHCM-DDHDA ngày 04/7/2025 của Ban QLDA đường Hồ Chí Minh về việc xin hướng dẫn về điều chỉnh giá trị hợp đồng đối với khối lượng điều chỉnh, bổ sung phát sinh, Dự án xây dựng đường Hồ Chí Minh đoạn Chợ Chu – Ngã ba Trung Sơn.
Thank & Best Regards!
Khi trích dẫn, chia sẻ thông tin tại các bài viết của tác giả xin vui lòng ghi rõ nguồn “Phan Việt Hiếu – kiemtoanxaydung.vn”
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO & TƯ VẤN QUYẾT TOÁN VỐN ĐẦU TƯ [PHAN ANH FIRM]
- [A] Số 204 – 206 Vũ Tông Phan, P. An Phú, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
- [E] sotaykiemtoanxaydung@gmail.com / tuvanphananh@gmail.com
- [P & ZALO] 0775.775.266
- Fanpage: SỔ TAY KIỂM TOÁN XÂY DỰNG
- Fanpage: TRUNG TÂM ĐÀO TẠO & TƯ VẤN QUYẾT TOÁN VỐN ĐẦU TƯ
- Nhóm FB: SỔ TAY KIỂM TOÁN XÂY DỰNG
- Nhóm ZALO: QUYẾT TOÁN VỐN ĐẦU TƯ
- Nhóm ZALO: QUYẾT TOÁN NỘI DUNG BỒI THƯỜNG
- Nhóm ZALO: LUẬT ĐẤU THẦU 2023
- Nhóm ZALO: LUẬT ĐẦU TƯ CÔNG 2024
- Trưởng Ban biên tập Diễn đàn KIỂM TOÁN XÂY DỰNG:
- Ông Phan Việt Hiếu – [P& ZALO] 098765.6161
